|
|
İŞ KİRASI
İş kirası, F&M tarafından geliştirilmiş, Türkiye'ye özgü bir finansman modeli. Banka kredileri, gayrimenkul teminatları yerine girişimciler ve markaların teminatları devreye giriyor. Birbirini ve işi tanıyan, inanan insanlar işleri kredilendiriyor.
İş kirası yapılmasına franchise veren karar veriyor. İşletmeyi finanse edenle yöneteni ayrı ayrı seçiyor. Yönetici ortakla franchise anlaşması, yatırımcı ortakla iş kirası anlaşması yapıyor. Yönetici ortak tüm ticari riskleri üstleniyor, iş kirası ve franchsie bedeli de dahil olmak üzere tüm masrafları karşılıyor, masraflar çıktıktan sonra kalan kar da onun oluyor. Franchise veren iş kirasının garantörü oluyor. Yönetici ortak iş kirasını ödeyemezse devreye franchise veren giriyor, işletmeye el koyuyor, iş kirasını ödemeye devam ediyor.
İş kirası, toplam yatırım 50 ye bölünerek bulunuyor 75 ay süreyle öderiyor. Her yıl enflasyon kadar kiraya zam yapıldığından Yatırımcı ortak yatırdığının 1,5 katını yaklaşık 6-6,5 yılda kazanmış oluyor. Vergi de tıpkı gayrimenkul kiralarındaki gibi yürüyor. Bu hesap, gayrimenkul kirasının Türkiye'de oralama 12-14 yıll arasında dönmesinden hareketle üretilmiş bir formül. Franchise işletmelerin kuruluşunu yaygınlaştırmaya, markaları güçlendirmeye yönelik bir girişim.
Franchise veren işinin yatırım ihtiyacını ve karlılığını iyi biliyor, ona göre ne kadar iş kirasını kaldıracağını hesaplıyor, yatırımını da bu düzeye sığacak şekilde planlıyor. Eğer kazanmayacak bir noktada gereksiz yüksek yatırım yaptırıyorsa veya seçtiği iş hiç bir yerde yeterli kazancı sağlamıyorsa, iş kirası ödenemiyor, yönetici ortak çekiliyor, işletme ve iş kirası başlarına kalıyor. Bunu kimse istemez. Yapamayacak kişilere işlemeyecek yerlerde franchise verenller böyle bir formüle girmezler. Bu formülü uygulamaya hazırım diyene ise herkes güvenir. İş kirası yaygınlaşacak, iş kirasını uygulayanlar yayılacak. İş kirası, franchise işletmelerin doğru kurulmasının ve sağlıklı yürümesininin teminatı.
İş kirası finansman modelinde franchise veren, işe yatırım yapanla işi yöneten kişileri ayrı tutuyor, ayrı ayrı anlaşma yapıyor.
- İşletmenin yatırımını üstlenen "Yatırımcı" ortağa yatırımının %50 fazlasını iş kirası olarak ödemeyi garanti ediyor. Yatırım 50'ye bölünüp 75 ay boyunca ödeniyor. İş kirası her yıl enflasyon kadar artırıldığııdan Yatırımcı ortağın eline koyduğunun net 1,5 katı geçiyor. Bu şekilde gayrimenkul kirasına yakın getiri sağlanmış oluyor.
- Kendisiyle franchise anlaşması yapılan Yönetici ortak işletmenin yatırımına karışmıyor, franchise giriş bedelini ödüyor ve işin ticari sorumluluğunu üstleniyor. Bunun karşılığında masraflar ve iş kirası çıktıktan sonra kalan karı kendine alıyor. Yönetici ortak işi yürütemez ve zarar ederse işin garantörü olan franchise veren devreye giriyor, işi üstleniyor.
- İş kirası için özel bir kiralama anlaşması yapılıyor. Yönetici ortak kiracı olurken, franchise veren ödememe halinde işletmeyi devralarak kirayı ödemeyi taahhüt ediyor. Yani sistem banka kredilerindeki buy-back garantisi gibi çalışıyor. Yatırımcı ortak aldığı kira için, yasalara uygun şekilde vergisini ödüyor.
Bu modelde iş kirası ödenip tamamlandıktan sonra tesis ve ekipman franchise verene kalıyor. İsterse Yönetici ortakla aynı işletme için sözleşmeyi uzatıyor. İsterse başka yönetici ortağa veriyor, istersek kendisi işletiyor. Araç kiralama sektöründe iyi bilinen "araba leasingi öder, ikinci eli kar kalır" gibi.
Ancak İş Kirası modelinin çok farklı bir etkisi daha var. Ülkemizin kültüründe okuyan ve iş kuran gençlere aile büyükleri, varlıklı hemşeriler destek olurlar. İş kirası formülü franchise alacak girişimcilerin yakın çevreleriinden finansör bulmalarını sağlıyor. Aile büyükleri, varlıklı hemşeriler, hatta iş kuracak kadının kocası, franchise verenin kendisi bile bu formülle finansör olmaya hazırlar. Girişimcinin ne yaptığını biliyorlar, işin kontrol altında yürüdüğünü görüyorlar, yatırımın karşılığını gayrimenkul kirası gibi alıyorlar, yatırımın teminatı olarak da işletmeyi ve franchise vereni buluyorlar.
İş kirası, markalı iş yapacak girişimcileri bankalardan kredi aramaktan kurtaracak. Aile ve hemşeri dayanışmasının olumlu sonuçlarını ortaya koyacak.
|
| Franchise&More |